حسین بن علی بن بابویه
| فقیه، محدث و متکلم شیعی | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | حسین بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی |
| تاریخ وفات | زنده در ۳۷۸ق |
| خویشاوندان سرشناس | علی بن بابویه(پدر) • شیخ صدوق(برادر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | محمد بن علی اسود • عمران الصفار • علویه الصفار • حسین بن احمد بن علی بن احمد بن ادریس • محمد بن حسین نحوی • جعفر بن محمد بن مالک فزاری و ... |
| شاگردان | حسین بن عبیدالله غضایری • سید مرتضی • محمد بن حمزه حسینی مرعشی و ... |
| تألیفات | التوحید • نفی التشبیه • الرد علی الواقفه |
اِبْن بابِوَیه‌ْ، حسین بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (زنده در ۳۷۸ق)، فقیه، محدث و متکلم شیعی است. او برادر شیخ صدوق است. از خصوصیات وی، داشتن حافظه‌ای قوی بوده است.
زندگانی
درباره تاریخ و محل ولادت و زمان درگذشت او اطلاعاتی در منابع نیست.
وی از پدرش علی بن بابویه که از برجسته‌ترین فقها و محدثان عصر خویش بود، اجازه نقل حدیث داشت. از این رو می توان گفت او از مجلس درس پدر استفاده می‌کرده است.
شهرت و خصوصیات
علمای امامی او را ثقه و روایتش را مقبول دانسته‌اند. او به کثرت نقل اخبار و روایات مشهور بود.
وی همچون برادرش شیخ صدوق از حافظه بسیار خوبی برخوردار بود و کسی جز صدوق با او برابری نمی‌کرد، چنانکه از شیخ طوسی در کتاب الغیبه درباره او و شیخ صدوق نقل شده است:
- هیچ‌‌یک از علما و محدثان قم در حفظ روایات و اخبار همتای آن دو نبودند.
خود او در این باره گفته است:
- در حالی مجلس درس دایر کرده بودم که بیش از ۲۰ سال نداشتم و گاه ابو جعفر محمد بن علی اسود در مجلس درسم حاضر می‌شد و چون حضور ذهن و حاضرجوابی مرا در حلال و حرام امور شرعی می‌دید، به سبب سن کمی که داشتم، بسیار تعجب می‌کرد.
مشایخ و اساتید
مشایخ و اساتید او غیر از پدرش عبارتند از:
ناقلان حدیث از او
بسیاری از علمای شیعه از او حدیث نقل کرده‌اند که عبارتند از:
- فرزندش حسن بن حسین
- حسن بن محمد بن حسن قمی، صاحب کتاب‌تاریخ قم
- حسین بن عبیدالله غضایری
- علی بن حسین بن موسی بن ابراهیم معروف به سید مرتضی
- محمد بن حمزه حسینی مرعشی.
- ابوالعباس احمد بن علی بن نوح سیرافی بصری نیز با واسطه از او حدیث نقل کرده است.
آثار منسوب
دو کتاب التوحید و نفی التشبیه و الرد علی الواقفه، به وی نسبت داده شده که اثری از آنها در دست نیست.
نجاشی به نقل از حسین بن عبیدالله گفته است که حسین بن بابویه کتاب دیگری نیز دارد که آن را برای صاحب بن عباد نوشته، اما ابن حجر این کتاب را همان نفی التشبیه دانسته است.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ نجاشی، احمد، رجال، ج۱، ص۵۰
- ↑ حلی، حسن، خلاصة‌الاقوال، ج۱، ص۲۶
- ↑ طوسی، محمد، رجال، ج۱، ص۴۶۶
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، به کوشش آقابزرگ تهرانی، ص۱۸۸
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، به کوشش آقابزرگ تهرانی، ج۱، ص۱۹۵
- ↑ طوسی، محمد، رجال، ج۱، ص۴۶۶-۴۶۷
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، به کوشش آقابزرگ تهرانی، ج۱، ص۱۹۴، و ص۲۴۳
- ↑ افندی، عبدالله، ریاض‌العلماء، به کوشش احمد حسینی و محمود مرعشی، ج۲، ص۱۴۹، به نقل از طبری در بشارة المصطفی
- ↑ آقابزرگ، الطبقات اعلام‌الشیعة، ج۱، ص۱۱۵
- ↑ نوری، حسین، مستدرک‌الوسائل، ج۳، ص۴۶۶
- ↑ قمی، حسن، تاریخ قم، به کوشش سید جلال‌الدین تهرانی، ج۱، ص۲۱۳
- ↑ نجاشی، احمد، رجال، ج۱، ص۵۰
- ↑ طریحی، فخرالدین، ج۱، ص۱۱۲
- ↑ افندی، عبدالله، ریاض‌العلماء، به کوشش احمد حسینی و محمود مرعشی، ج۲، ص۱۴۹
- ↑ طوسی، کتاب الغیبة، ج۱، ص۲۲۶
- ↑ نجاشی، احمد، رجال، ج۱، ص۵۰
- ↑ حر عاملی، ج۲، ص۹۸
- ↑ نجاشی، احمد،رجال، ج۱، ص۵۰.
- ↑ ابن حجر، ج۲، ص۳۰۶
منابع
- آقابزرگ، الطبقات اعلام الشیعه، قرن ۴، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
- افندی، عبدالله، ریاض العلماء، به کوشش احمد حسینی و محمود مرعشی، قم، ۱۴۰۱ق/ ۱۹۸۱م.
- طریحی، فخرالدین، جامع المقال، به کوشش محمد کاظم طریحی، تهران، ۱۳۵۵ش.
- طوسی، محمدبن حسن، رجال، نجف، ۱۹۶۱م.
- طوسی، محمدبن حسن، کتاب الغیبه، به کوشش آقابزرگ تهرانی، تهران، مکتبه نینوی الحدیثه.
- علامه حلی، حسن، خلاصه الاقوال، تهران، ۱۳۱۰ق/۱۸۹۲م.
- قمی، حسن، تاریخ قم، به کوشش سید جلال‌الدین تهرانی، ۱۳۱۳ش.
- نجاشی، احمد، رجال، بمبئی، ۱۳۱۷ق/۱۸۹۹م.
- نوری، حسین، مستدرک الوسائل، تهران، ۱۳۱۸-۱۳۲۱ق.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: